1

Ngữ pháp 当

“当” là từ đa chức năng. Nó có thể làm **động từ** (làm nghề, làm ai), **giới từ** (vào lúc, khi…), hoặc **liên từ** (khi… thì…). Mỗi cách dùng có cấu trúc và sắc thái khác nhau.

当 làm động từ – Diễn tả nghề nghiệp, vai trò hiện tại

Cấu trúc: Chủ ngữ + 当 + Danh từ (nghề nghiệp/vai trò)
1
tā他xiǎng想dāng当yīshēng医生。
Anh ấy muốn làm bác sĩ.
2
wǒ我xiànzài现在dāng当lǎoshī老师le了。
Tôi hiện đang làm giáo viên.
3
tā他cóngxiǎo从小jiù就xiǎng想dāng当jǐngchá警察。
Anh ấy đã muốn làm cảnh sát từ nhỏ.
4
nǐ你yǐhòu以后xiǎng想dāngshén当什me么？
Sau này bạn muốn làm gì?
5
tā她dāng当le了sān三nián年de的fānyì翻译。
Cô ấy đã làm phiên dịch 3 năm.

当 làm giới từ – Diễn tả thời điểm (khi, vào lúc)

Cấu trúc: 当 + Danh từ chỉ thời gian / Tình huống + (的) + Lúc đó + ...
1
dāng当wǒ我dào到jiā家de的shíhòu时候，tiān天yǐjīng已经hēi黑le了。
Khi tôi về đến nhà, trời đã tối rồi.
2
dāng当tā她tīngdào听到zhègè这个xiāoxī消息shí时，fēicháng非常jīdòng激动。
Khi cô ấy nghe tin này, rất xúc động.
3
dāng当nǐ你máng忙de的shíhòu时候，wǒ我kěyǐ可以bāng帮nǐ你。
Khi bạn bận, tôi có thể giúp bạn.
4
dāng当nǐ你yùdào遇到wèntí问题shí时，bù不yào要zháojí着急。
Khi gặp vấn đề, đừng vội vàng.
5
dàngtiān当天xià下qǐ起yǔ雨lái来，wǒmen我们zhèngzài正在wàimiàn外面。
Lúc trời đổ mưa, chúng tôi đang ở ngoài.

Cấu trúc liên từ: Khi… thì…

Cấu trúc: 当 + Mệnh đề 1 + 的时候 / 时，+ Mệnh đề 2
1
dāng当wǒ我kàndào看到tā他de的shíhòu时候，wǒ我hěn很jīngyà惊讶。
Khi tôi nhìn thấy anh ấy, tôi rất ngạc nhiên.
2
dāng当nǐ你xuéxí学习lèi累le了，jiù就xiūxī休息yīxià一下ba吧。
Khi học mệt rồi, thì nghỉ một chút nhé.
3
dāng当māmā妈妈shēngbìng生病shí时，bàbà爸爸zhàogù照顾wǒmen我们。
Khi mẹ bị bệnh, bố chăm sóc chúng tôi.
4
dāng当wǒmen我们dào到nàlǐ那里de的shíhòu时候，tāmen他们yǐjīng已经zǒu走le了。
Khi chúng tôi đến nơi, họ đã đi rồi.
5
dāng当wǒ我xiǎoshíhòu小时候，wǒmen我们méiyǒu没有shǒujī手机。
Khi tôi còn nhỏ, chúng tôi không có điện thoại di động.
2

Ngữ pháp 当

“当” thường dùng để chỉ vai trò hoặc chức vụ chính thức như giáo viên, bác sĩ; trong khi “做” dùng để diễn tả hành động hoặc công việc cụ thể, kể cả việc nhỏ hằng ngày. Không thể dùng thay thế hoàn toàn cho nhau.

当 – Dùng để chỉ vai trò, chức danh hoặc nghề nghiệp chính thức

Cấu trúc: Chủ ngữ + 当 + Danh từ (vai trò / nghề nghiệp)
1
tā他xiǎng想dāng当yīshēng医生。
Anh ấy muốn làm bác sĩ.
2
tā她dāng当le了sān三nián年de的bānzhǎng班长。
Cô ấy làm lớp trưởng ba năm rồi.
3
wǒ我yǐhòu以后xiǎng想dāng当lǎoshī老师。
Sau này tôi muốn làm giáo viên.
4
tā他bàbà爸爸dāng当guò过bīng兵。
Bố anh ấy từng làm lính.
5
tāmen他们xuǎn选wǒ我dāng当duìzhǎng队长。
Họ chọn tôi làm đội trưởng.

做 – Dùng để diễn tả hành động, việc làm hoặc công việc cụ thể (không nhấn mạnh vai trò)

Cấu trúc: Chủ ngữ + 做 + Danh từ (công việc / sự việc)
1
wǒ我zài在zuòfàn做饭。
Tôi đang nấu cơm.
2
tā他zuò做le了yígè一个juédìng决定。
Anh ấy đã đưa ra một quyết định.
3
nǐ你zuòshén做什me么gōngzuò工作？
Bạn làm công việc gì?
4
wǒ我měitiān每天dōu都zuò做yùndòng运动。
Tôi tập thể dục mỗi ngày.
5
wǒmen我们yìqǐ一起zuò做zuòyè作业ba吧。
Chúng ta cùng làm bài tập nhé.